Genellikle 10 yıl içinde işlem yapılmazsa zaman asımına uğrar, ama bu süre alacak türüne göre
değişebilir.
Evet, operatör önce seni uyarır, ödemezsen icra takibi başlatabilir.
Birden fazla icra varsa sırayla tahsil edilir, maaşının en fazla %25’i kesilebilir.
e-Devlet’ten veya İcra Müdürlüğü’nden kontrol edebilirsin.
Evet, ancak ödemenin icra dosyasına islendiğinden emin olmalısın.
Eğer maaşın, banka hesabın veya mal varlığın yoksa icra tahsil edemeyebilir, ama borç zaman asımına
kadar devam eder.
Eğer haciz kararı varsa icra memuru polis eşliginde kapıyı açabilir.
Hayır, ancak icra memuru eşyanın borçluya ait olup olmadığını değerlendirebilir.
Haciz konulsa bile satısı yapılana kadar kullanabilirsin, ama yakalama kararı çıkarsa trafikte bağlanabilir.
Evet, belirli süre geçtikten sonra tahliye davası açabilir veya icra takibi başlatabilir.
Maaş hesabına doğrudan haciz konamaz, ama icra kesintisi yapılabilir.
Bankalar genellikle 3 ay içinde yasal takibe başlar.
Eğer mal kaçırma amacıyla yaptıysan, alacaklı mahkemeye başvurup iptal ettirebilir.
Eğer faturası senin üzerine değilse, borçluya ait sayılıp haczedilebilir.
7 gün içinde icra mahkemesine şikayette bulunabilirsin.
Evet, uzun süre ödemezsen önce kesilir, sonra icra takibi başlatılabilir.
Normal borçlar için hapis cezası yoktur, ama nafaka borcu gibi özel durumlarda hapis kararı çıkabilir.
Eğer hakkında yurt dışı yasağı yoksa çıkabilirsin, ama büyük borçlar için mahkeme yasa koyabilir.
Eğer ipotekli bir evse banka satış yapabilir, değilse icra yoluyla satılabilir.
Evet, borcu ödeyerek, itiraz ederek veya yapılandırma yaparak durdurabilirsin.
Anlaşmalı boşanmak isteyen esler, birlikte hazırladıkları bir protokol ile mahkemeye başvurur. Hakim,
tarafların özgür iradeleriyle karar verip vermediğini sorgular. Tüm konularda (nafaka, velayet, mal
paylaşımı vs.) uzlaşılmışsa duruşmada boşanma kararı verilir.
Tarafların boşanmanın temel unsurlarında (nafaka, velayet, kusur, tazminat) anlaşamadıgı davalara
çekişmeli boşanma davası denir. Bu süreç anlaşmalı boşanmaya göre çok daha uzun ve delil sunmayı
gerektiren bir süreçtir.
Evet. Eslerden biri istemese bile, haklı bir boşanma sebebi var ve ispatlanabiliyorsa, mahkeme boşanma
kararı verebilir.
Aldatma; fotoğraf, mesaj, tanık ifadesi, otel kayıtları gibi delillerle ispat edilebilir. Hukuka uygun şekilde
elde edilmesi şarttır; aksi halde mahkeme dikkate almaz.
Dava dilekçesinde boşanma sebepleri somut şekilde belirtilmeli, dayanak deliller açıkça sunulmalıdır.
Eksik veya yanlış dava açılması süreci uzatabilir veya davanın reddine sebep olabilir.
Evet. Esinizin kusurlu davranışları sebebiyle maddi ve manevi tazminat talep etme hakkınız vardır.
Tazminat miktarı olayın ağırlığına ve ekonomik durumlara göre belirlenir.
Hayır. Mahkeme çocuğun üstün yararını esas alır. Anne ya da baba olması tek basına yeterli değildir;
önemli olan çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimini kimin daha iyi sağlayacağıdır.
Tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası olmak üzere üç temel nafaka türü vardır. Tedbir
nafakası dava süresince, iştirak nafakası çocuk için, yoksulluk nafakası ise boşanan es için bağlanır.
Protokol, açık, net ve detaylı olmalıdır. Velayet, kişisel ilişki, nafaka, tazminat, mal paylaşımı gibi
hususlar eksiksiz şekilde düzenlenmelidir. İleride yeni dava açılmaması için açıklık önemlidir.
Nafaka ödememek, icra takibi baslatılmasına ve icra ceza mahkemesinde “tazyik hapsi” istemiyle
yargılanmanıza yol açabilir. Nafaka borcu, normal borçlardan farklı olarak kişisel hapis cezası yaptırımı
doğurabilir.
1 Ocak 2002 sonrası evlenenler için “edinilmis mallara katılma rejimi” geçerlidir. Bu rejime göre evlilik
içinde alınan mallar kural olarak esler arasında yarı yarıya paylaşılır.
Anlaşmalı boşanma birkaç hafta içinde sonuçlanabilir. Çekişmeli boşanmalarda ise dava 1 ila 3 yıl
sürebilir. Tarafların tutumları, mahkemenin is yoğunluğu ve dosyadaki deliller süreci etkiler.
Boşanma davaları, Aile Mahkemelerinde açılır. Aile Mahkemesi yoksa, Asliye Hukuk Mahkemesi Aile
Mahkemesi sıfatıyla davaya bakar.
Evet. Çocuğun velayeti sizde olmasa bile mahkeme tarafından belirlenen gün ve saatlerde çocukla kişisel
ilişki kurma hakkınız vardır.
Hayır. Çocuğun soyadı velayet sahibi ebeveynden etkilenmez; doğumda aldığı soyadı kullanmaya devam
eder. Ancak soyadı değişikliği için ayrıca dava açılabilir.
Evet. Tarafların en az bir yıl evli kalmış olmaları şarttır. Aksi halde ancak çekişmeli boşanma davası
açılabilir.
Hayır. Mutlaka mahkeme önünde bir duruşmaya katılarak, anlaşmalı boşanma iradenizi hakime beyan
etmeniz gerekir.
Evlilik öncesinde veya sırasında eslerin, yasal mal rejimi dışında başka bir rejimi seçmesine imkan
tanıyan yazılı sözleşmedir. Noter onayı ile geçerlilik kazanır.
Dava reddedilirse, aynı sebeplerle tekrar boşanma davası açabilmek için üç yıl boyunca evlilik birliğinin
devam etmemesi gerekir.
Öğrenildiği tarihten itibaren altı ay içinde ve her hâlükârda zina fiilinin üzerinden beş yıl geçmeden dava
açılmalıdır.
Evlilik birliği devam ederken alınan kişisel borçlardan, borçlanan es sorumludur. Ancak ortak menfaat
için alınan borçlardan her iki es de sorumlu tutulabilir.
Taraflar arasındaki geçimsizlik ve uyumsuzluk, evliliğin sürdürülmesini çekilmez hale getirirse “evlilik
birliği temelinden sarsılmış” kabul edilir ve boşanma sebebi doğar.
Tanık beyanları, yazılı belgeler, fotoğraf, video kayıtları, mesaj kayıtları ve diğer elektronik deliller
boşanma davasında kullanılabilir. Ancak bu delillerin hukuka uygun elde edilmiş olması şarttır.
Çocuk 8 yasını doldurmuşsa ve ayırt etme gücüne sahipse, mahkeme çocuğun görüsünü alır. Ancak
çocuğun üstün yararı her zaman esas alınır.
Evet. Haklı bir sebep varsa, boşanma davası açmadan da eşlerden biri ayrı yasama hakkını kullanabilir.
Evet. Mahkeme, taraflardan birinin talebi üzerine veya re’sen, duruşmaların gizli yapılmasına karar
verebilir.
İştirak nafakası ödenmediğinde, icra takibi başlatılabilir. Nafaka borcunun devamlı ihlali halinde icra
ceza mahkemesine başvurularak şikayet hakkı doğar.
Duruşmada taraflar birlikte isterlerse anlaşmalı protokolde değişiklik yapabilirler. Mahkemenin onayı ile
yeni protokol geçerli olur.
Kadın, boşanma sonrası evlilik soyadını bırakır ve bekarlık soyadını yeniden kullanır. Ancak eski eşinin
soyadını kullanmak isteyen kadın, dava açarak izin alabilir.
Mahkeme, çocukların üstün yararını ve tarafların sosyal durumlarını gözeterek aile konutunun
kullanımını bir tarafa tahsis edebilir.
İş sözleşmesi, isçi ile işveren arasında kurulan ve isçinin bir is görmeyi, işverenin de ücret ödemeyi
taahhüt ettiği karşılıklı anlaşmadır. Yazılı veya sözlü yapılabilir ancak yazılı olması ispat kolaylığı
açısından önemlidir.
Eğer is ilişkisinin süresi 1 yıldan fazla ise, is sözleşmesi yazılı olmak zorundadır. 1 yıldan kısa süreli
islerde yazılı şart aranmaz ancak yazılı sözleşme her zaman tarafların lehinedir.
İşverenin sigorta bildirimini ise giriş gününden önce yapması gerekir. Aksi halde hem idari para cezası
uygulanır hem de isçinin dava açarak hizmet tespiti davası açma hakkı doğar.
Haftalık 45 saatin üzerindeki çalısma fazla mesai sayılır. Isçinin fazla mesai yapabilmesi için yazılı onayı
gerekir ve fazla çalışma ücreti, normal saatlik ücretinin %50 fazlası üzerinden hesaplanır.
İşçi, fazla mesai ücretini talep etmek için arabuluculuk başvurusu yapabilir. Anlaşma sağlanamazsa İş
Mahkemesi’nde dava açarak fazla çalışma ücretini faiziyle birlikte talep edebilir.
İşçi, aynı işverenin işyerinde en az 1 yıl çalıştıktan sonra yıllık ücretli izin hakkı kazanır. İlk beş yılda en
az 14 gün izin verilir; kıdeme göre bu süre artar.
Hayır. Yıllık izin, isçi fiilen izin kullandığı sürede isçinin ücretinin ödenmesi esasına dayanır. İzin
kullanılmadan izin ücreti ödenmesi kanuna aykırıdır.
Evet, ancak haklı fesih sebepleri varsa. Örneğin isçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları
varsa, işveren derhal ve tazminatsız fesih hakkını kullanabilir
Evet. Ücretin zamanında ödenmemesi, işyerinde mobbing uygulanması veya is sağlığı güvenliği
önlemlerinin alınmaması gibi durumlarda isçi haklı nedenle derhal fesih yapabilir.
İşçi, is sözleşmesinin haksız feshedildiğini düşünüyorsa, fesih bildiriminin tebliğinden itibaren 1 ay
içinde arabuluculuğa başvurmak zorundadır. Arabuluculuk süreci sonunda dava açma hakkı doğar.
İş güvencesi kapsamındaki isçilerin haksız şekilde isten çıkarılması durumunda açtığı davadır. Mahkeme
işverenin feshinin geçersiz olduğuna karar verirse, isçi ise iade edilebilir veya boşta geçen süre ve
tazminat alır.
Fesih bildiriminin tebliğinden itibaren 1 ay içinde arabulucuya başvurulmalı; arabuluculukta anlaşma
sağlanamazsa son tutanağın düzenlenmesinden itibaren 2 hafta içinde dava açılmalıdır.
30 veya daha fazla isçi çalıştıran işyerlerinde, en az 6 aydır çalışan ve belirsiz süreli sözleşmesi olan
isçiler iş güvencesi kapsamındadır.
İş yerinde isçiye yönelik sistematik baskı, aşağılama, dışlama veya psikolojik şiddet uygulamasına
mobbing denir. İşçi bu durumu ispat ederse tazminat talep edebilir.
En az 1 yıl çalışmış olan isçinin, belirli şartlar altında is sözleşmesinin sona ermesi halinde işverenden
talep edebileceği tazminattır. Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır.
İş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, ihbar sürelerine uymayan tarafın karsı tarafa ödemesi gereken
tazminattır. İhbar süresi çalışılan süreye göre değişir.
Genel kural olarak hayır. Ancak evlilik nedeniyle kadın isçi ayrılıyorsa, emeklilik hakkı kazanılmışsa
veya haklı fesih sebepleri varsa kıdem tazminatı alınabilir.
İşçi ve işverenin karşılıklı anlaşmasıyla isçinin belirli bir süre isten ayrı kalmasına olanak sağlayan
izindir. Bu süre boyunca isçi ücret almaz ve sigorta primi ödenmez.
Hayır. Pandemi sürecine özgü düzenlemeler (Nakdi Ücret Desteği gibi) sona ermiştir. Ücretsiz izin ancak
karşılıklı anlaşmayla mümkündür.
İşyerinde belirli bir sayıda isçinin belirli sürelerde isten çıkarılması halinde söz konusu olur. Bu durumda
işveren ilgili kurumlara bildirimde bulunmak zorundadır.
İşyerinin devri is sözleşmesini sona erdirmez. İşçinin hak ve alacaklarından hem devreden hem de
devralan işveren müteselsilen sorumludur.
Taşeron isçileri, çalıştıkları işyerinin kadrolu isçileri gibi temel haklara sahiptir. Hakları ihlal edilirse
hem taşeron hem de asıl işveren birlikte sorumludur.
Sırf asgari ücret arttı diye işten çıkarma yapmak hukuka aykırıdır. Ancak gerçek bir ekonomik gerekçe
varsa ve usulüne uygun bildirim yapılırsa fesih mümkündür.
İşçi ihbar süresine uymak zorundadır. İhbar süresi sonunda çıkısı verilir. İhbar süresine uymadan ayrılırsa
işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
Sırf hamilelik nedeniyle işten çıkarma yapılamaz. Yapılırsa ayrımcılık yasağı ihlal edilmiş olur ve isçi
tazminat talep edebilir.
Sigortalının işyerinde, işyeri dışında görevlendirildiği sırada veya işverence sağlanan bir araçla ise gidiş
geliş sırasında uğradığı kazalara iş kazası denir.
İşveren, iş kazalarının önlenmesi için gerekli tüm is sağlığı ve güvenliği önlemlerini almakla
yükümlüdür. Yükümlülüğe aykırılık nedeniyle meydana gelen kazalarda tazminat sorumluluğu doğar.
İşçi, Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak hizmet tespiti davası açabilir. Ayrıca iş mahkemesinde
çalışmanın varlığının tespiti için dava açma hakkı vardır.
Evet. İşçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmadan önce arabuluculuk başvurusunda bulunmak
zorunludur. Aksi halde dava usulden reddedilir.
İşçi kötü niyet tazminatı talep edebilir. Bu tazminat, isçinin ihbar süresine ait ücretinin üç katı tutarında
ödenir.
Şikayete bağlı suçlarda, mağdur suçu ve faili ögrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayet hakkını
kullanmalıdır. Aksi halde şikayet hakkı düşer.
Basit yaralama, hakaret, tehdit gibi bazı suçlar şikayete bağlıdır. Şikayet olmazsa savcılık doğrudan
soruşturma açmaz.
Hayır. Yakalama, kolluk kuvvetlerinin suç şüphesiyle kişiyi geçici olarak özgürlüğünden alıkoymasıdır.
Gözaltı ise savcının kararıyla yakalanan kişinin soruşturma için belirli süre tutulmasıdır.
Gözaltı süresi kural olarak 24 saat ile sınırlıdır. Toplu suçlarda bu süre savcının kararıyla 4 güne kadar
uzatılabilir.
Kuvvetli suç şüphesi bulunması ve kaçma, delilleri yok etme gibi bir tehlikenin varlığı halinde, mahkeme
kararıyla kişi tutuklanabilir.
Adli kontrol, tutuklama yerine uygulanan bir tedbirdir. Kişiye yurtdışı yasağı, imza atma yükümlülüğü
gibi yükümlülükler getirilebilir.
Bir suç islenirken ya da islenmesinden hemen sonra kişinin yakalanması durumuna suçüstü hali denir. Bu
halde kolluk doğrudan müdahale edebilir.
Soruşturma, savcılık makamının suç şüphesi üzerine başlattığı hazırlık aşamasıdır. Kovuşturma ise
mahkeme önünde açılan dava ve yargılama sürecidir.
İfade vermeye çağrıldığınızda mutlaka bir avukatla birlikte hareket etmeniz önerilir. İfade vermeden önce
dosyayı inceleme ve susma hakkınız bulunmaktadır.
Savcı, kovuşturmaya yer olmadığına karar verirse (takipsizlik), mağdur bu karara karsı 15 gün içinde
itiraz edebilir.
Evet. Mahkemeye çağrıldığınızda gitmek zorundasınız. Gitmemeniz halinde zorla getirme kararı
çıkarılabilir.
Suçun ağırlığı düşükse, kaçma şüphesi yoksa ve deliller toplanmışsa tutuksuz yargılama esastır.
Tutuklama istisnai bir tedbirdir.
Bazı hafif suçlarda, sanık belirli bir bedeli ödeyerek dava açılmadan soruşturmayı sona erdirebilir. Ön
ödeme yapılan suçlar genellikle adli para cezasını gerektiren suçlardır.
Sanık hakkında verilen cezanın belli şartlarla 5 yıl süreyle ertelenmesi ve bu sürede suç islenmezse
cezanın ortadan kalkmasıdır.
Adli para cezası, islenen suçun karşılığı olarak hapis cezası yerine veya hapis cezasıyla birlikte
uygulanan parasal cezadır. Ödenmezse hapse çevrilebilir.
1 yıl veya daha kısa süreli bazı hapis cezaları, mahkeme kararıyla adli para cezasına çevrilebilir. Ancak
suçun niteliği ve failin kişisel durumu dikkate alınır.
18 yaşından küçük bireyler Çocuk Mahkemelerinde ve Çocuk Ceza Mahkemelerinde özel kurallara göre
yargılanır. Çocukların korunması önceliklidir.
Bir kişinin onur, şeref ve saygınlığına saldırı niteliğindeki söz veya davranışlarda bulunulmasıdır.
Şikayete bağlı suçlardandır.
Bir kişinin kendisine veya yakınına zarar verileceği yönünde korkutulmasıdır. Şikayet üzerine
soruşturulur ve cezalandırılır.
Başkasının vücut dokunulmazlığını ihlal edecek şekilde cinsel davranışlarda bulunulmasıdır. Ağır suçlar
arasında yer alır ve ağır cezalar öngörülür.
Başkasının bedeninde acı, sağlığında veya algılama yetisinde geçici bir zarar oluşturacak şekilde yapılan
saldırılardır. Hafif suçlar kapsamındadır.
Sanığın hayatı boyunca hiçbir şartla tahliye edilmeden cezaevinde kalmasını öngören en ağır ceza
türüdür. Kasten öldürme gibi ağır suçlarda uygulanır.
Sanık hakkında suçu işlediğine dair kesin ve yeterli delil bulunamadığında mahkeme beraat kararı verir.
Zaman aşımı süresi dolarsa, dava açılamaz veya açılmışsa düşer. Her suç için zaman aşımı süresi farklıdır.
Sanığın mazeretsiz olarak duruşmaya gelmemesi halinde, hakkında zorla getirme kararı çıkarılabilir veya
yokluğunda karar verilebilir.
Mahkumun cezasının belirli bir kısmını çektikten sonra iyi hal göstermesi durumunda koşullu olarak
serbest bırakılmasıdır.
Basit yaralama, tehdit, hakaret gibi suçlar uzlaşma kapsamındadır. Uzlaşma sağlanırsa dava açılmaz veya
düşer.
Şüpheli ile mağdur arasında bir anlaşma sağlanmasıdır. Uzlaşma sonucunda şüpheli hakkında dava
açılmaz ya da açılmış dava düşer.
Evet, ancak ciddi hak kayıplarına yol açabileceği için mutlaka bir ceza avukatıyla temsil edilmek önerilir.
Ağır cezalık suçlarda avukat zorunludur.